Më 30 dhjetor 1922, Rusia dhe tre republika të tjera formuan Bashkimin e Republikave Socialiste Sovjetike. Bashkimi i Republikave Socialiste Sovjetike filloi me Rusinë dhe tre republika të tjera: Bjellorusia, Ukraina dhe Republika Transkaukaziane (e përbërë nga Armenia, Azerbajxhani dhe Gjeorgjia). Shteti i ri komunist ishte pasardhësi i Perandorisë Ruse.Ideja fillestare e Josif Stalin ishte që të bashkonte të gjitha republikat e tjera në Republikën Sovjetike Federale Socialiste Ruse me një qeveri të centralizuar dhe një legjislacion për të gjithë. Është interesante se në vitin 1922, Stalini ishte Komisar i Popullit (de facto, ministër) për Kombësitë e Republikës Ruse. Dhe ishte ai që, së bashku me Leninin, në 3 nëntor 1917, kishin nënshkruar ‘Deklaratën e të Drejtave për Popujt e Rusisë’ që thoshte veçanërisht: “E drejta e popujve të Rusisë për vetëvendosje të lirë, madje edhe për shkëputje dhe formimin e një shteti të pavarur. ” Me 1922, Stalini po kërkonte të kundërtën: një shtet unitar.Lenini e kundërshtoi ashpër idenë e një shteti të centralizuar, duke e quajtur atë anti-demokratike. Ai sugjeroi që Republikat e pavarura të bashkohen mbi të drejtat e barabarta, duke mbajtur qeveritë e tyre përkatëse. Dokumentet thonë se Lenini në të vërtetë po projektonte një BRSS edhe më të gjerë, që do të përfshinte shumë vende të Evropës dhe Azisë.Bolshevikët e dinin që po të bashkonin ish-guvernatorët e Perandorisë në një shtet të vetëm ishte më lehtë për të “pasur një qëndrim më të mirë kundër mjedisit armiqësor “kapitalist”. Por duket se Bashkimi i nevojshëm kishte ekzistuar tashmë para se të zyrtarizohej BRSS. Në vitin 1920, u nënshkruan traktatet e unitetit midis Rusisë dhe Ukrainës, në 1921 – midis Rusisë dhe Bjellorusisë, dhe më pas me republikat Kaukaziane. Sipas ketyre traktateve, Republika Socialiste Federale Ruse fitoi të drejtën ti përfaqësonte të gjitha Republikat e tjera ndërkombëtarisht dhe të nënshkruante dokumente diplomatike në emër të tyre. Gjithashtu, 7 Komisariatet (Ministritë) Popullore më të rëndësishme – Mbrojtja, Ekonomia Kombëtare, Tregtia e Jashtme, Financat, Puna, Hekurudhat, Postat dhe Telegrafët, ishin të gjitha të centralizuara, çka do të thoshte se Komisariatet e Popullit të Rusisë qeverisnin fushat përkatëse jo vetëm në Rusi, por edhe në Republikat e tjera Socialiste.Zyrtarisht, BRSS u formua në 30 Dhjetor 1922, kur Traktati për Krijimin e BRSS (nënshkruar midis SFSR Ruse, SFSR Transkaukaziane, SSR Ukrainës dhe SSR Bjellorusisë) u miratua nga Kongresi i Parë i Bashkimit të Sovjetëve. Lenini donte të krijonte BRSS si bazë për bashkimin e ardhshëm të të gjitha vendeve socialiste në një Republikë Sovjetike Socialiste Botërore. Të paktën kështu shpallej në Kushtetutën e BRSS (31 janar 1924). Por në fund, mbizotëroi plani i Stalinit për ta bërë BRSS një shtet të centralizuar autoritar.Në vitin 1925, Partia Komuniste e Republikës Socialiste Federale Sovjetike Ruse u bë Partia Komuniste e Gjithë-Bashkimit (Bolshevikët) – dhe Stalini Sekretari i Përgjithshëm i saj. Tashmë në 1927, për shembull, Kongresi i 15-të i Partisë Komuniste e Gjithë-Bashkimit miratoi planin e Kolektivizimit. Kjo do të thoshte se Partia finalizonte dhe drejtonte vendimet e qeverisë.Kjo ishte ajo që quhej “Kontrolli i Partisë” – në thelb, të gjitha vendimet e organeve shtetërore të BRSS kontrolloheshin dhe aprovoheshin nga Partia Komuniste. Partia vendoste për të gjitha. Keni parasysh se udhëheqësit Sovjetikë quheshin Sekretarë të Përgjithshëm të Komitetit Qendror të Partisë Komuniste të BRSS. Në këtë menyrë në fund të fundit, prapë në krye të të gjithave ishte një person i vetëm, Sekretari i Përgjithshëm – një formë tjetër e shtetit autoritar. Dhe ai person, që nga viti 1922-1923, ishte Josif Stalin.Në 1922, shumë ish-territore të Perandorisë Ruse nuk u bënë menjëherë pjesë e BRSS, por “u bashkuan” më vonë. Meqenëse shumica e këtyre republikave nuk kishin me të vërtetë qeveri të pavarura – ato ishin republika socialiste, të kontrolluara nga një Komitet Qendror i Partisë Komuniste të Gjithë-Federatës – ‘vendimi’ i tyre për t’u bashkuar me BRSS ishte në të vërtetë vetëm një formalitet.Në vitin 1925, SSR Uzbekistanit dhe Turkmenisë, në 1929 – SSR Taxhikistanit, në 1936 – Kazakistanit, Kirgizisë, Gjeorgjisë, Azerbajxhanit, dhe SSRS Armenisë, në 1940 – SSL Letonisë, Lituanisë, Estonisë dhe Moldavisë të gjitha u bënë Republika të Bashkimit
Sovjetik. Bashkë me ato të mëparshmet, nga 1940, BRSS kishte 17 republika. Dhe të gjitha këto 17 republika, në fakt, qeveriseshin nga qendra – nga Moska, ku ishte selia e Komitetit Qendror dhe Sekretarit të Përgjithshëm i tij. Në të vërtetë, modeli i Stalinit mbizotëroi dhe Republikat Socialiste Sovjetike nuk u bënë shtete të pavarura Socialiste, por mbetën republika satelite brenda BRSS. BURIMI : FACEBOOK
Leave a Reply